Σταχυολογήματα από τον Ταοϊσμό

Ταοϊστική φιλοσοφία, κυρίως έτσι όπως μεταδόθηκε με το Tαό τε Τσινγκ.Θεωρείται ότι ο Λάο Τσε που γεννήθηκε, όπως λέγεται, περίπου το 604πΧ, ήταν εκείνος που πρώτος δίδαξε τον Ταοϊσμό. Μερικοί ακαδημαϊκοί τοποθετούν χρονολογικά τη ζωή του ακόμη και τρεις αιώνες αργότερα, ενώ άλλοι αμφισβητούν αν πραγματικά έζησε ποτέ. Για ορισμένους, όπως είναι οι ιστορικοί, το ζήτημα αυτό έχει μείζονα σπουδαιότητα. Εντούτοις, για τον σπουδαστή της Θεοσοφίας, η διδασκαλία είναι εκείνο που έχει μείζονα σπουδαιότητα και όχι η ημερομηνία γέννησης και η διάρκεια ζωής των ατόμων που την παρέδωσαν στον κόσμο. Ας δούμε τώρα ορισμένα από τα εμπνευσμένα διδάγματα που περιλαμβάνονται στο Ταό τε Τσινγκ. Ταό σημαίνει «οδός», «μονοπάτι» ή «ατραπός». Ταό τε Τσινγκ σημαίνει κάτι σαν «η Οδός και η δύναμή της». Το Ταό είναι ατραπός υπό τρεις έννοιες:

1. Είναι η οδός της Υπέρτατης Πραγματικότητας. Με αυτή την έννοια είναι δρόμος υπερβατικός που δεν γίνεται αντιληπτός.

2. Το Ταό είναι επίσης ενυπάρχον, και με αυτή την έννοια είναι η οδός του σύμπαντος. Αναφερόμενος ο Χιούστον Σμιθ στο Ταό, το ερμηνεύει ως «μέτρο, ρυθμό, καθοδηγούσα δύναμη σε όλη τη Φύση, κυρίαρχη αρχή που ενυπάρχει σε ολόκληρη τη ζωή». Προσθέτει ότι βρίσκεται επίσης στο κέντρο όλης της ζωής, διότι το Ταό διαποτίζει όλα τα πράγματα συμπεριλαμβανομένων, φυσικά, και εμάς των ιδίων. Βασικά το Ταό – ή, αν θέλετε, το Πνεύμα – δεν εξαντλείται. Ομαλό, γεμάτο χάρη και όχι απότομο, ρέον μάλλον παρά διστακτικό, σύμφωνα με τον Χιούστον Σμιθ είναι απεριόριστα γενναιόδωρο και θα μπορούσε, όπως υποστηρίζει, ακόμη και να αποκληθεί «Μητέρα του Κόσμου». Είναι αυτή η απεριόριστη γενναιοδωρία του Πνεύματος, την οποία ‘εμείς’ μπορούμε κάλλιστα να μιμηθούμε στα πλαίσια των δραστηριοτήτων μας στον κόσμο. Διότι εκείνο που είναι γενναιόδωρο, είναι ευεργετικό και καλό.
3.Το παραπάνω μας οδηγεί στον τρίτο τρόπο με τον οποίο μπορούμε να ερμηνεύσουμε το Ταό, καθώς μπορεί επίσης να θεωρηθεί και ως ο δρόμος στον οποίο εμείς οφείλουμε να ωθήσουμε τη ζωή μας ώστε «να συμπορεύεται αρμονικά με το σύμπαν». Ο Ταοϊσμός περιλαμβάνει πολλές ιδέες που μας βοηθούν να ακολουθήσουμε αυτήν την κατεύθυνση. Θα εξετάσουμε τώρα μερικές από αυτές.

Το αγνό πνεύμα, σχολιάζει ο Χιούστον Σμιθ, μπορεί να γίνει γνωστό μόνο όταν η ζωή ενός ατόμου είναι ‘πλήρης και συγκροτημένη’. Με τρόπο που θυμίζει έντονα τις γιόγκα σούτρα του Παντάζαλι και τη βουδιστική παράδοση, μαθαίνουμε ότι τα ταραχώδη συναισθήματα διαταράσσουν την επιφάνεια του νου εμποδίζοντάς τον να καθρεπτίσει την υποκείμενη συνείδηση. Διότι πώς μπορούμε να γνωρίζουμε ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος δράσης, όταν τα συναισθήματά μας παίζουν με το νου μας και όταν δεν διατηρούμε τη συναισθηματική μας φύση καθαρή, πλήρη και συγκροτημένη; Στον Ταοϊσμό υπάρχει ένας υπέροχος όρος που σημαίνει «την υπέρτατη δράση, την πολύτιμη ευελιξία, απλότητα και ελευθερία που ρέει από εμάς, ή μάλλον μέσα μας, όταν τα ατομικά εγώ μας και οι συνειδητές προσπάθειές μας υπακούουν σε μια δύναμη που δεν είναι δική τους» (Χιούστον Σμιθ). Ο όρος είναι wu wei. Αυτή η δραστηριότητα, που ρέει από μια ζωή θεμελιωμένη άμεσα στο Ταό, τρέφεται από μια απείρως λεπτοφυή και περίπλοκη δύναμη, μια «τέλεια χάρη γεννημένη από μια άφθονη ζωτικότητα που δεν έχει ανάγκη από συνθήκες έντασης και σφοδρότητας» Το Ταό ρέει προς τα μέσα και προς τα έξω – εισπνέει και εκπνέει – έως ότου η ζωή αποβεί ένας ομαλός χορός, χωρίς να παρουσιάζει έλλειψη ισορροπίας και χωρίς να είναι πυρετώδης. Το Wu Wei, η υπέρτατη δράση, μπορεί να θεωρηθεί ως δραστηριότητα μέσα στα πλαίσια του νόμου του ντάρμα, δηλαδή σε συμφωνία με την ουσιαστική μας φύση, ή, αν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε μια γνωστή βουδιστική έκφραση, μπορεί να θεωρηθεί ως ορθή δράση.

Νερό – Άπειρα Μαλακό κι ωστόσο Αδιαπέραστα Ισχυρό:Οι εικόνες, κυρίως οι εικόνες της Φύσης, μπορούν να μας προσφέρουν θαυμάσια παραδείγματα, έμπνευση για το πώς πρέπει να ζούμε. Οι Ταοϊστές ήταν ενθουσιασμένοι με το νερό, θεωρώντας το ως τον πλησιέστερο παραλληλισμό με το Ταό στον φυσικό κόσμο. Ας εξετάσουμε μερικές από τις ιδιότητες του νερού. Το νερό προσαρμόζεται απόλυτα. Μπορεί να μολυνθεί αλλά δεν μπορεί να θρυμματιστεί διότι δεν είναι εύθραυστο. Είναι διαφανές και αμόλυντο μόνο όταν μένει ήρεμο. Λειαίνει τις πέτρες σιγά-σιγά και τις κάνει στρογγυλές. Εισχωρεί στις ακτές. Είναι απεριόριστα ευέλικτο, ανάλογα με το χώρο που καταλαμβάνει, και εξαιρετικά ισχυρό.

Το Ταό τε Τσινγκ λέγει: (κεφ. 8)

«Ο άνθρωπος στην καλύτερη στιγμή του, όπως το νερό,
υπηρετεί καθώς προχωρεί.
Όπως το νερό, αναζητά το δικό του επίπεδο,
το συνηθισμένο επίπεδο της ζωής.»

Αυτό υποδηλώνει τη σπουδαιότητα της υπηρεσίας και της γνώσης ως προς τη θέση μας στην ακολουθία της ζωής χωρίς αίσθημα ανωτερότητας.
«Τι είναι πιο ρευστό, πιο υπάκουο από το νερό;
Εντούτοις επιστρέφει πάλι, φθείροντας τη σκληρότητα
που δεν μπορεί να του αντισταθεί.» (κεφ. 78)

Αυτό υποδηλώνει την ανάγκη της ευελιξίας στην υπακοή κι εντούτοις, την ίδια ώρα, την ευρωστία. Είναι δυνατόν να είμαστε σαν το νερό, το Ταοϊστικό πρότυπο του wu wei, εκείνη η ανώτερη και ευέλικτη ενέργεια που ρέει μέσα από εμάς όταν η συνείδησή μας μένει ήρεμη; Μια τέτοιου είδους ενέργεια, μια τέτοιους είδους δράση, στην εσώτερη τελειότητά της, που αναδύεται από τα βάθη της φύσης ενός ατόμου μάλλον παρά από την επιφάνειά του, ωφελεί το σύνολο της ζωής. Ζωή που επικεντρώνεται στο Ταό ενέχει μια «τέλεια χάρη, γεννημένη από μια άφθονη ζωτικότητα που δεν χρειάζεται συνθήκες έντασης και σφοδρότητας». Είναι εξαρχής ισχυρή κι ωστόσο ευέλικτη.

Ανταγωνισμός, Ταπεινότητα, Εργασία με τη Φύση: Τα διδάγματα του Ταοϊσμού μπορεί να μας ενθαρρύνουν να ζούμε ωφελώντας τους άλλους, αλλά απορρίπτουν κάθε μορφή αυτό-κατηγορηματικότητας και ανταγωνισμού. Εξετάζοντας συνοπτικά το ζήτημα του ανταγωνισμού, ποια είναι η έννοιά του; Κατ’ αρχάς συνήθως εννοείται διαχωρισμός. Διότι όταν ανταγωνιζόμαστε, το πράττουμε είτε ομαδικά είτε ατομικά εναντίον κάποιου «άλλου». Υπάρχει η τάση να προκύψει, λιγότερο ή περισσότερο, ένας νικητής και ένας ηττημένος. Ανταγωνιζόμαστε για τις λίγες πλουτοπαραγωγικές πηγές του πλανήτη μας, κυρίως στη σημερινή εποχή. Μπορεί να ανταγωνιστούμε κάποιον για να κερδίσουμε λίγο χώρο, μια θέση στο λεωφορείο ή μια θέση εργασίας, ή την προσοχή ενός ατόμου. Θα μπορούσε κανείς να αναφέρει ολόκληρο κατάλογο περιπτώσεων ανταγωνισμού. Μια εναλλακτική προσέγγιση στον ανταγωνισμό είναι η συνεργία, δηλαδή η συνεργασία δύο ή περισσοτέρων παραγόντων, με σκοπό την πρόκληση ενός νέου ή ισχυρότερου αποτελέσματος συγκριτικά με τα αποτελέσματα που θα προέκυπταν αν εργάζονταν ο καθένας ατομικά. Η συνεργατική σύμπραξη, περισσότερο από τον ανταγωνισμό, είναι ένας τρόπος να διαφανεί στον κόσμο η δεύτερη προσέγγιση στην κατανόηση του Ταό που αναφέραμε παραπάνω – εκείνη η ανεξάντλητη γενναιοδωρία του Πνεύματος.

Είναι εύκολο να τονίσουμε στην κοινωνία και να υποστηρίξουμε ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε για τον άγριο ανταγωνισμό που ενδημεί στη σύγχρονη ζωή. Ωστόσο, μια αλλαγή στον τρόπο συμπεριφοράς δεν χρειάζεται απαραιτήτως να ξεκινήσει «εκεί έξω», από την κυβέρνηση ή τον εργοδότη μας, ή ακόμη και από την οικογένειά μας. Μάλλον ξεκινά από εμάς. Μια απλή αυτό-εξέταση μπορεί να εμφανίσει μια σειρά συνταγών, που εμείς θα γράψουμε για τον εαυτό μας, με αντίδοτα για την ανταγωνιστική μας συμπεριφορά. Αν αναγνωρίσουμε με καθαρότητα το αληθές μιας δεδομένης κατάστασης, ίσως μεταβάλλουμε την ποιότητα των πράξεών μας και βοηθήσουμε τη ροή του wu wei, της υπέρτατης δράσης, έτσι ώστε πραγματικά να ακολουθεί τη ρέουσα και φυσιολογική κίνηση του νερού. Αναφέρθηκε ότι οι Ταοϊστές απορρίπτουν την αυτό-κατηγορηματικότητα. Η ταπεινότητα είναι μια ιδιότητα που διαφαίνεται και υποστηρίζεται πολύ στον Ταοϊσμό, σχεδόν με μια ιερότητα στην παρουσίασή της.

             «Όταν ο άνθρωπος στέκεται στα δάκτυλα των ποδιών του,
             χάνει την ισορροπία του,
             Αν θαυμάζει τον εαυτό του, το κάνει μόνο αυτός.
             Ποτέ στον κόσμο, ένας άνθρωπος συνετός,
             δεν θα υπέρ-εκτείνει τον εαυτό του,
             δεν θα υπέρ-σπαταλήσει τον εαυτό του,
             δεν θα υπέρ-αξιολογήσει τον εαυτό του.» (κεφ. 24, 29)

Και τι γίνεται με την Φύση; «Βοηθήστε την Φύση και συνεργαστείτε μαζί της, και η Φύση θα σας θεωρήσει ως έναν από τους δημιουργούς της και θα σας υπακούσει», διδάσκει η «Φωνή της Σιγής». Οι Ταοϊστές επίσης επαινούν τη συνεργασία με την Φύση και όχι την αντίθεση μαζί της. Έχει παρατηρηθεί ότι η φυσιοκρατία που χαρακτηρίζει την Ταοϊστική σκέψη είναι όμοια με του Ρουσσώ, του Γουόρντσγουορθ και του Θορώ:
             «Εκείνοι που κυριαρχούν στη γη
             για να τη διαμορφώσουν κατά την επιθυμία τους,
             ποτέ, το τονίζω, δεν πετυχαίνουν.
             Η γη είναι σαν ένα δοχείο τόσο ιερό,
             που με την απλή και μόνο προσέγγιση των βέβηλων καταστρέφεται, 
             και μόλις απλώσουν τα δάκτυλά τους σ’ αυτό, εξαφανίζεται.» (κεφ.29)

Ο Ταοϊσμός είναι σύμφυτα συντονισμένος με την Φύση. Ήταν οικολογικός πολλούς αιώνες προτού αναφερθεί ο όρος «οικολογία». Ακόμη και οι Ταοϊστικοί ναοί συνήθως φωλιάζουν στους λόφους, κάτω από τα δένδρα, και αναμιγνύονται με το περιβάλλον. Οι πρώτοι Ταοϊστές γνώριζαν μερικά πράγματα για εκείνο που η Μαντάμ Μπλαβάτσκυ χαρακτήρισε ως «απλή αγαθοεργή δύναμη στην Φύση». Έτσι, ο Ταοϊσμός παρέχει έναν αριθμό μεθόδων-πυλών, διαμέσου των οποίων μπορούμε να «Ζήσουμε Ευεργετώντας την Ανθρωπότητα». Αυτές είναι:

• Να έχουμε ζωή πλήρη και συγκροτημένη.
• Να απορρίπτουμε συνειδητά την αυτό-κατηγορηματικότητα και τον ανταγωνισμό, αντικαθιστώντας τα με συνεργατική σύμπραξη.
• Να είμαστε ταπεινοί
• Να συνεργαζόμαστε με την Φύση, και
• Ίσως, διαμέσου των παραπάνω μεθόδων-πυλών, να εισέλθουμε σε μια κατάσταση wu wei, μια ρέουσα δράση, σαν εκείνη που με τόση ζωντάνια διδασκόμαστε από τον Ταοϊσμό με την μεταφορά του νερού.

Εμείς και οι Άλλοι: . Οι δύο αυτές αρχές συμπληρώνουν και εξισορροπούν αλλήλους. Καθεμία εισβάλλει και εγκαθίσταται στο ίδιο το κέντρο του ημισφαιρίου της άλλης, όπως λέει ο Χιούστον Σμιθ, ενώ αμφότερες διαλύονται τελικά στο όλον που αγκαλιάζει το παν. Δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε ένα ακόμη δώρο του Ταοϊσμού. Η σοφία που περιέχεται στο σύμβολο γιν-γιανγκ, το τόσο γνωστό, είναι πολύ βαθιά. Δείχνει όλα τα αντίθετα που είναι παρόντα στην πολικότητα της ζωής, αντανακλώντας την υπέρτατη πολικότητα Πνεύματος/Ύλης. Ακολουθώντας το πνεύμα του συμβόλου αυτού, είναι δυνατόν εμείς να εγκαταστήσουμε τον εαυτό μας περισσότερο συνειδητά στο αντίθετο ημισφαίριο κάθε περίστασης στην οποία εμπλεκόμαστε, να «εισβάλλουμε» σε εκείνο το άλλο ημισφαίριο; Ίσως αυτό να είναι το μυστικό της συμπόνιας – όταν η συνείδησή μας αναμιγνύεται για ένα λεπτό με την καρδιά των άλλων. Μπορούμε να ζήσουμε ωφελώντας την ανθρωπότητα ακόμη και με τις πιο μικρές καθημερινές πράξεις – ή, περιστασιακά, με έναν πολύ ευρύτερο τρόπο Η θεωρία πρέπει να συγχωνεύεται με την πράξη, να γίνεται πράξη, και γι’ αυτό ας κλείσουμε την εργασία μας αυτή με ένα εκπληκτικό παράδειγμα, ένα  γεγονός που συνέβη τελευταία στην Αυστραλία. Χρησιμοποιώ το παρακάτω συμβάν, όχι σαν πολιτικό σχόλιο αλλά σαν ένα δείγμα δράσης του wu wei.

Wu Wei – Μια Σύγχρονη Ηρωίδα:Όχι πολύ καιρό πριν, ένα περιοδικό της Αυστραλίας δημοσίευσε μια ιστορία για μια οικογένεια από το Ιράκ: Τον πατέρα, την μητέρα και δύο κόρες. Είχαν κάνει ένα πολύ επικίνδυνο ταξίδι μέχρι τις ακτές της Αυστραλίας και τελικά βρέθηκαν, μαζί με άλλους πατριώτες τους πρόσφυγες, σε ένα πλοιάριο που βυθιζόταν ενώ, την ίδια ώρα, το πλήρωμα ενός πλοίου του Αυστραλέζικου ναυτικού απλώς παρακολουθούσε από μικρή απόσταση. Είχαν αυστηρές εντολές να μην βοηθήσουν αυτούς τους ανθρώπους. Αλλά σε μια γυναίκα-μέλος του πληρώματος, κάτι συνέβη ξαφνικά που της άλλαξε τη ζωή, όπως έλεγε αργότερα. Καθώς παρακολουθούσε από το κατάστρωμα, παρέμενε αρχικά εντελώς αδιάφορη για τους πρόσφυγες, πολλοί από τους οποίους βασανίζονταν από την πείνα και την αφυδάτωση. Αλλά τότε συνέβη κάτι. Πρόσεξε έναν άνδρα που, καθώς στεκόταν όρθιος κρατώντας την κόρη του, ένα βρέφος, κοίταζε την γυναίκα με μεγάλη ένταση στο βλέμμα του. Εκείνη τη στιγμή, παρά τις αυστηρές εντολές του Ναυτικού να μην κάνει τίποτε, ένιωσε την καρδιά της να λιώνει και «τον ανθρωπισμό να εισβάλλει μέσα της κλωτσώντας». Τότε τους είδε σαν ανθρώπινα πλάσματα που είχαν ανάγκη σωτηρίας.

Ξαφνικά το πλοιάριο άρχισε να διαλύεται και να βυθίζεται. Η γυναίκα αμέσως έδρασε. Βούτηξε σε βάθος δώδεκα μέτρων, σε πολύ επικίνδυνα θαλάσσια νερά γεμάτα διαλυμένες ξύλινες σανίδες, και άρχισε τη διάσωση ενώ το παράδειγμά της ακολούθησε και το υπόλοιπο πλήρωμα. Το αποτέλεσμα ήταν ότι όλοι οι διακόσιοι δεκαπέντε άνθρωποι του πλοιαρίου διασώθηκαν, παρά τις αυστηρές εντολές για το αντίθετο. Σίγουρα αυτή ήταν μια από εκείνες τις στιγμές που το γιν γνωρίζει το γιανγκ και προέκυψε όταν μια μοναδική, πανίσχυρη, στιγμιαία αίσθηση συμπόνιας ανέσυρε το καλό από αυτή την γυναίκα, η οποία εγκατέστησε εαυτόν στο ημισφαίριο των άλλων – των ανθρώπων που ζητούσαν άσυλο. Αυτό ήταν ένα σύγχρονο, εκπληκτικό και ιδιαιτέρως ηρωικό παράδειγμα ζωής με γνώμονα την ευεργεσία της ανθρωπότητας. Η γυναίκα ήταν αληθινά και βαθιά ζωντανή τη στιγμή που πήρε την απόφασή της. Ίσως να βίωσε μια στιγμή ηρεμίας σαν το γαλήνιο νερό, να έγινε διαφανής στην εσώτερη συνείδησή της. Αγνόησε τις αυστηρές εντολές μιας κυβέρνησης που δεν ήθελε να μοιραστεί την επικράτειά της με αυτούς τους πρόσφυγες. Αγνόησε παντελώς τον ανταγωνισμό, δίνοντας προβάδισμα στη συνεργασία. Γνώριζε εκείνη τη στιγμή, άμεσα και απλά, με ποιο τρόπο να δράσει για το απόλυτο καλό των ανθρώπων που πνίγονταν εκεί κάτω, μέσα στα νερά. Αυτή ήταν η wu wei, η υπέρτατη δράση, η δράση του Πνεύματος. Κάθε μικρή στιγμή της ζωής μας μπορεί να διαποτίζεται από αυτό το πνεύμα, αν εμείς είμαστε ανοικτοί στην έλευσή του. Διότι, πραγματικά, είμαστε πνεύμα!

«Το πνεύμα είναι που, κάτω από τις μυριάδες παραισθήσεις της ζωής, εργάζεται σταθερά για την επίτευξη του σκοπού του. Σιωπηλά, ασύλληπτα, ακαταμάχητα, οδεύει προς το θείον»
(Πολύτιμα πετράδια από την Ανατολή)

ΠΗΓΗ: ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΑΒΑΤΟΝ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ -Krishnamurti Jiddu

Σχεδόν όλα τα βιβλία του Κρισναμούρτι βασίζονται σε απομαγνητοφωνήσεις ομιλιών του ή διαλόγων και συζητήσεών του με άλλους. Πολύ λίγα είναι γραμμένα με το ίδιο του το χέρι ή υπαγορευμένα από εκείνον, και ανάμεσα σε αυτά, μοναδικό σε περιεχόμενο, είναι οι "Σημειώσεις" του. Είναι μια καθημερινή καταγραφή, ένα είδος ημερολογίου, που όμως ασχολείται πολύ λίγο με συμβάντα της καθημερινής ζωής.
Διαβάζοντας κανείς αυτό το βιβλίο, έχει την αίσθηση ότι όλα μέσα στον άνθρωπο, αλλά και έξω από αυτόν, θα έμπαιναν στη θέση τους, αν υπήρχε μια πραγματική βαθιά ευαισθησία στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε όσα υπάρχουν έξω μας και μέσα μας· μια ευαισθησία που, όπως την περιγράφει ο Κρισναμούρτι, «... είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα από την εκλέπτυνση· η ευαισθησία είναι μία πλήρης κατάσταση, ενώ η εκλέπτυνση είναι πάντα μερική. (...) Δεν είναι κάτι που μαζεύεται λίγο λίγο· δεν μπορεί να καλλιεργηθεί· δεν είναι αποτέλεσμα εμπειρίας και σκέψης, δεν είναι κατάσταση συναισθηματισμού. Έχει την ποιότητα της ακρίβειας κι όχι των συναισθηματικών φορτίσεων, του ρομαντισμού και της φαντασίωσης. Μόνο εκείνος που είναι έτσι ευαίσθητος μπορεί να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα, χωρίς να δραπετεύει σε κάθε είδους συμπεράσματα, γνώμες και εκτιμήσεις». (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).

Διδασκαλίες του Γκουρτζίεφ

Ο Τσαρλς Στάνλεϊ Νοτ υπήρξε ένας από τους πιο σημαντικούς μαθητές του Γκουρτζίεφ. Στο βιβλίο αυτό (που αποτελεί ίσως την πιο αξιόπιστη καταγραφή της περιόδου 1920-1930 που ο Γκουρτζίεφ εμφανίστηκε στη Δύση ως φορέας μιας ανώτερης γνώσης) περιγράφει περιστατικά από τη ζωή του Γκουρτζίεφ, πολλές και σημαντικές όψεις της διδασκαλίας του, συζητήσεις με τον ίδιο και εξέχοντες μαθητές του, τις εντυπώσεις του από τους Ιερούς Χορούς και βέβαια την προσωπική του μακρόχρονη εμπειρία.

Ο ΓΚΟΥΡΤΖΙΕΦ ΜΙΛΑ ΣΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ

Οι σημειώσεις που βρίσκονται συγκεντρωμένες σ' αυτό το βιβλίο αναφέρονται σε μερικές από τις συναντήσεις που γινόταν με κέντρο τον Γκουρτζίεφ σχεδόν κάθε βράδυ, όποιες κι αν ήταν οι γύρω συνθήκες. Τα κείμενα αυτά δεν αποτελούν κατά λέξη καταγραφή των συζητήσεων. Στην πραγματικότητα ο Γκουρτζίεφ δεν επέτρεπε ποτέ στους μαθητές του να κρατούν σημειώσεις κατά τη διάρκεια των συναντήσεων. (. . .) αυτές εδώ οι σημειώσεις, όσο ημιτελείς κι αν είναι, έχουν αναγνωριστεί από εκείνους που είχαν παρακολουθήσει τις συναντήσεις και θεωρούνται ότι αποτελούν όσο γίνεται πιο πιστές αποδόσεις της γλώσσας του Γκουρτζίεφ. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

Τρώτε σωστά σύμφωνα με τον τύπο του αίματος σας

Η Εξατομικευμένη Διατροφική Λύση για να Διατηρήσετε την Υγεία σας, να Ζήσετε Περισσότερο & να Αποκτήσετε το Ιδεώδες για σας Βάρος
'Πώς θα σας φαινόταν αν σας έλεγα ότι το μυστικό για μια υγιή, σφριγηλή και χωρίς ασθένειες ζωή είναι τόσο απλό όσο το να γνωρίζετε τον τύπο του αίματός σας;' ρωτάει ο Dr. Peter D’ Adamo, και στο βιβλίο 'Τρώτε Σωστά Σύμφωνα με τον Τύπο του Αίματός Σας', μας υποδεικνύει τη λύση με απλό τρόπο. Αν υποψιαστήκατε ποτέ ότι ή διατροφή ή η άσκηση δεν πρέπει να είναι οι ίδιες για όλους, έχετε δίκιο. Πράγματι, οι τροφές που απορροφώνται πλήρως από τον κάθε οργανισμό και ο τρόπος που το σώμα καθενός αντιδρά στο άγχος διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο του αίματός του. Ο τύπος του αίματος εκφράζει τη χημεία του σώματός σας. Είναι το κλειδί για την εξερεύνηση των μυστηρίων που σχετίζονται με την αρρώστια, τη μακροζωία, την υγεία και τη φόρμα και τη συναισθηματική δύναμη. Καθορίζει την επιρρέπειά σας στις ασθένειες, τις τροφές που πρέπει να τρώτε καθώς και τους τρόπους να αποφύγετε σοβαρά προβλήματα υγείας. Μόλις πρόσφατα άρχισαν να ενώνονται όλα τα κομμάτια του επιστημονικού και κλινικού παζλ. Ο Dr. D’ Adamo πέρασε τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια ερευνώντας τη σύνδεση μεταξύ του τύπου του αίματος, των τροφών και των ασθενειών, και η έρευνά του βασίζεται στα τριάντα χρόνια εργασίας του πατέρα του. Τώρα ο Dr. D’ Adamo προσφέρει μια ολοκληρωμένη λύση εξασφάλισης της υγείας σας, ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα που είναι το σωστό για τον τύπο του αίματός σας.
Στο 'Τρώτε Σωστά Σύμφωνα με τον Τύπο του Αίματός Σας', μας υποδεικνύει:
Ποιες τροφές, μυρωδικά, αφεψήματα και καρυκεύματα σας βοηθούν, ανάλογα με τον τύπο του αίματός σας, να διατηρήσετε άριστη υγεία και ιδανικό βάρος
Ποιες βιταμίνες και συμπληρώματα διατροφής να προτιμάτε ή να αποφεύγετε
Ποια φάρμακα έχουν την καλύτερη επίδραση στο σύστημά σας - εάν το άγχος επηρεάζει το μυικό ή το νευρικό σας σύστημα
Aν η αεροβική γυμναστική και ο διαλογισμός σάς ανακουφίζουν από το άγχος - εάν το περπάτημα, η κολύμβηση.

Ο Γκουρτζίεφ σήμερα

Ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο που κάνει προσιτή στο σύγχρονο αναγνώστη τη βαθύτερη αλλά και πρακτική αξία του εννεαγράμματος, του πανάρχαιου αυτού συμβόλου που κληροδότησε στη δυτική σκέψη ο Έλληνας φιλόσοφος και δάσκαλος Γεώργιος Ι. Γκουρτζίεφ. Με αναφορά τις προσωπικές συνομιλίες που είχε με γνωστούς μαθητές του Γκουρτζίεφ, ο συγγραφέας κ. Δημήτρης Περετζής δίνει μια ζωντανή εικόνα της Εργασίας (του συστήματος εσωτερικής ανάπτυξης που θεμελίωσε ο Γκουρτζίεφ), όπως αυτή προχωράει σήμερα, και εξηγεί τις βασικές αρχές του εννεαγράμματος, δίνοντας συγκεκριμένες περιγραφές για τη λειτουργία της συνείδησης και για το νόημα της προσπάθειας για την εσωτερική ανάπτυξη και μεταμόρφωση του ανθρώπου. Ο κ. Περετζής είναι πρόεδρος του Ιδρύματος Γκουρτζίεφ στην Ελλάδα και έχει καθοδηγήσει συναντήσεις ομάδων μελέτης στη Νέα Υόρκη, στο Παρίσι, στο Άμστερνταμ, στην Αγγλία, στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα.

ΧΑΛΙΛ ΓΚΙΜΠΡΑΝ

ΧΑΛΙΛ  ΓΚΙΜΠΡΑΝ

                                              “...Εγώ ο άνθρωπος , τέλος δεν έχω...”

Ο Χαλίλ Γκιμπράν δεν ήταν μόνο ένας ποιητής αλλά και ένας φιλόσοφος. Ήταν ένας μάγος των ψυχών, όπως αναφέρει ο μύθος για τον Ορφέα, μόνο που αυτός μάγευε όχι με την φλογέρα αλλά με τα λόγια του.

            Η ποίησή του είναι έντονα επηρεασμένη από την ανατολική διδασκαλία. Μάλιστα εκφράζει τόσο πολύ αυτή την γνώση της ανατολής, που ο αναγνώστης καθώς τον διαβάζει δεν μπορεί να ξεχωρίσει ποιο είναι εκείνο το στοιχείο που κάνει τόσο ενδιαφέρουσα και εντυπωσιακή την ποίησή του. Η γνώση που κατέχει για την Φύση και τον Άνθρωπο ή ο γλυκός και τρυφερός του λόγος που αγγίζει σαν απαλό χάδι την ψυχή μας;

            Στην συνέχεια θα δούμε κάποια αποσπάσματα της ποίησής του, που αναφέρονται σε πανάρχαιες ανατολικές διδασκαλίες. Μια από τις πιο βασικές ερωτήσεις της φιλοσοφίας είναι «τι είναι ο άνθρωπος;» Οι σκέψεις του, τα συναισθήματα του, η ζωτική του ενέργεια, το πνεύμα , η ψυχή του;

            Η ανατολική διδασκαλία αναφέρει μια 7πλή σύνθεση του ανθρώπου που αποτελείται από 4 επίπεδα που ο άνθρωπος έχει εν ενεργεία και αποτελούν την προσωπικότητά του  -αυτά είναι το φυσικό του σώμα, η ενέργειά του, τα συναισθηματικός του φορέας  του και ο νοητικός  του- και άλλα τρία επίπεδα που αποτελούν το πνευματικό αθάνατο μέρος του και υπάρχουν εν δυνάμει στον άνθρωπο και αυτά είναι ο Αγνός Νους, η Αγάπη-Σοφία και η Βούληση. Στο ποίημά του “οι επτά εαυτοί” παρουσιάζει μια συζήτηση που άκουσε κάποια νύχτα ανάμεσα στους 7 εαυτούς του, ο καθένας είχε τον δικό του λόγο να γκρινιάζει για το πόσο δυστυχισμένος είναι και για το πόσο δύσκολο είναι το έργο του, ώσπου στο τέλος μιλά και ο έβδομος εαυτός  που προσπαθεί να εναρμονίσει όλους τους επαναστατημένους αυτούς λέγοντας:”...Αχ και να μπορούσα σαν και σας να’μουν εαυτός με προκαθορισμένο κλήρο. Μα  εγώ δεν έχω. Είμαι  ο εαυτός που τίποτα δεν κάνει, Κείνος που κάθεται στο πουθενά και στο ουδέποτε ενόσω εσείς ασχολείστε με την αναδημιουργία της ζωής. Εσείς ή εγώ θα’πρεπε να επαναστατήσω; Οι άλλοι τον κοίταξαν με οίκτο μα χωρίς να πουν τίποτα πια ο ένας στον άλλον τράβηξαν για ύπνο τυλιγμένοι σε μια χαρούμενη εγκαρτέρηση. Μα ο έβδομος εαυτός απόμεινε γρηγορώντας σε ενατενισμό του τίποτα που βρίσκεται πίσω από τα πράγματα όλα. (σελ.29 ο Τρελός)

            Στο βιβλίο ο τρελός αφιερώνει την διδασκαλία της επταπλής σύνδεσης στο πρώτο του ποίημα, παραθέτω το παρακάτω κομμάτι από αυτό. “...με ρωτάς πώς γίνηκα τρελός. Να πως: Μια μέρα, καιρό πριν γεννηθούν πολλοί θεοί ξύπνησα από ύπνο βαθύ και ανακάλυψα πως όλες οι μάσκες είχαν κλεφτεί -και οι εφτά μάσκες που είχα φτιάξει και είχα φθείρει μέσα σε εφτά ζωές...

    ...Για πρώτη φορά ο ήλιος φίλησε το γυμνό μου πρόσωπο και η ψυχή μου φλογίστηκε από αγάπη για τον ήλιο και δεν ήθελα τις μάσκες μου πια  τώρα. και μέσα σε έκσταση φώναξα: Ευλογημένοι οι κλέφτες που έκλεψαν τις μάσκες μου. Έτσι γίνηκα τρελός. (σελ. 11 ο Τρελός)

            Αυτό το σημείο μας θυμίζει επίσης τον άνθρωπο που βγαίνει από την σπηλιά του Πλάτωνα και λούζεται στο φως της αλήθειας απαλλαγμένος από τις αλυσίδες του.

            Αυτές οι δύο πλευρές του ανθρώπου, δηλαδή το «Εγώ» του, το Αθάνατο Πνεύμα και το υλικό του μέρος το θνητό, η προσωπικότητά του τα αναφέρει και σε άλλα σημεία της ποίησής του. Να θυμάσαι ότι η θεïκότητα είναι ο πραγματικός εαυτός του ανθρώπου. (σελ.55 Φωνή του Δασκάλου)

            Για να εξηγήσει αυτές τις δύο φύσεις χρησιμοποιεί το γνωστό παράδειγμα με το λάδι και το λυχνάρι: “ Είσαστε πνεύματα παρόλο που κινείστε μέσα σε σώματα, και σαν το λάδι που καίει μες στο σκοτάδι είστε φλόγες παρ’όλο που διατηρείστε μέσα σε λυχνάρια. Αν δεν ήσασταν τίποτα άλλο παρά σάρκες, τότε η παρουσία μου μπροστά σας και η ομιλία μου θα ήταν κάτι το άδειο, σαν να μιλούν δύο νεκροί. Αλλά αυτό δεν συμβαίνει...” (σελ. 34 Κήπος του Προφήτη)

            Σε άλλο σημείο αναφέρεται πάλι στο πνευματικό στοιχείο. “...Φίλε μου δεν είμαι εκείνο που φαίνομαι. Το θώρι μου δεν είναι άλλο παρά το ντύσιμο που φορώ που με προστατεύσει από τα ερωτήματά σου και σένα από την ολιγωρία μου. Το ΕΓΩ σε μένα φίλε μου, σπίτι του έχει το σπίτι της σιγής και μέσα σε αυτό θα παραμείνει για πάντα απαρατήρητο, απρόσιτο.

             Η Μετενσάρκωση και το Κάρμα είναι άλλες δύο βασικές διδασκαλίες της ανατολικής φιλοσοφίας. Η δοξασία της Μετενσάρκωσης αναφέρει ότι το Εγώ, το Αθάνατο στοιχείο του ανθρώπου, ντύνεται διαδοχικά διάφορα ανθρώπινα σώματα (μάσκες) για να μπει στην ύλη, να πάρει εμπειρίες, να γνωρίσει, να πολεμήσει αυτή την τραχιά του όψη και σιγά σιγά να κατακτήσει την αλήθεια μέσα από την συνειδητότητα, να φτάσει δηλαδή στην αιωνιότητα όπου δεν θα χρειάζεται να ξαναενσαρκωθεί, διότι θα έχει ενωθεί με το πιο θείο κομμάτι του.

                          “...Εγώ ο άνθρωπος , τέλος δεν έχω...”

             Σε ένα πολύ ενδιαφέρον σημείο στον Προφήτη (σελ. 105) μας παρουσιάζει την διδασκαλία της μετενσάρκωσης μέσα από την διαδικασία του νόμου των κύκλων, στο παράδειγμα της βροχής.: “... Η Ομίχλη που πλανιέται το ξημέρωμα, αφήνοντας μόνο δροσιά στους αγρούς θα υψωθεί και θα συγκεντρωθεί σε ένα σύννεφο και μετά θα πέσει σαν βροχή, και εγώ δεν διαφέρω από την Ομίχλη...”

            Στον κήπο του Προφήτη το λέει ξεκάθαρα “...Ο Θάνατος δεν αλλάζει τίποτα, εξόν από τις μάσκες που σκεπάζουν τα πρόσωπά τους...” (σελ. 71)

    “...Μην ξεχνάτε ότι θα ξαναγυρίσω κοντά σας. Λίγο ακόμη και η λαχτάρα μου θα μαζέψει σκόνη και αφρό για ένα άλλο σώμα. Λίγο ακόμα, μια στιγμή ανάπαυσης πάνω στον άνεμο και μια άλλη γυναίκα θα με γεννήσει. (σελ. 118 Ο προφήτης)

     “...Σε τούτο τον κήπο κείτονται θαμμένοι από τα χέρια των ζωντανών ο πατέρας και η μάνα μου. Εδώ κείτονται θαμμένοι οι σπόροι των περασμένων χρόνων που ήρθαν Καβάλα στα φτερά του ανέμου. Χιλιάδες φορές θα θαφτούν εδώ η μάνα και ο πατέρας μου και χιλιάδες φορές ο άνεμος θα θάψει τον σπόρο και χιλιάδες φορές εσείς και γω θα’ρθουμε σε αυτόν τον κήπο και θα υπάρχουμε αγαπώντας την ζωή. (σελ.55 Κήπος του προφήτη).

              Και για το Κάρμα τον νόμο της δράσης και της αντίδρασης, που εξ αιτίας του ξαναενσαρκώνται ο άνθρωπος λέει : “...Διάβασε τα κατάστιχα του χθες και θα καταλάβεις ότι ακόμα χρωστάς στους ανθρώπους και στη ζωή...” (θησαυρός σοφίας σελ. 180)

             Ο δυαδισμός για τον Χαλί Γκιμπράν, σαν έκφραση δύο αντίθετων τάσεων όπως διαμορφώθηκε μετά τον χριστιανισμό (π.χ. καλό κακό) δεν υφίσταται , όπως ακριβώς δεν υφίσταται και στον αρχαίο φιλοσοφικό κόσμο. Ακολουθεί και εδώ την ανατολική διδασκαλία ότι κάθε τι περιλαμβάνει και τις δύο πλευρές (θηλυκό και αρσενικό) και το ένα ενυπάρχει μέσα στο άλλο, και αυτό ακριβώς είναι η ανάγκη που κινεί την εξέλιξη.

     ....” Είστε καλοί με αμέτρητους τρόπους και όταν δεν είστε καλοί δεν είστε κακοί. Είστε απλώς τεμπέληδες και χασομέρηδες . Κρίμα που τα ελάφια δεν μπορούν να διδάξουν την γρηγοράδα στις χελώνες...”

            Για τον Χ.Γ. το συναίσθημα  και η λογική  δεν βρίσκονται σε σύγκριση ανώτερο- κατώτερο απλώς πρέπει να μάθουμε να τα κυριαρχούμε.

    “...γιατί η λογική όταν κυβερνά μόνη της είναι μια δύναμη που περιορίζει και το πάθος όταν δεν το προσέξουμε γίνεται φλόγα αυτοκαταστροφής. Αφήστε την ψυχή σας να κατευθύνει το πάθος σας με λογική για να μπορέσει αυτό σαν τον φοίνικα να αναγεννηθεί από τις στάχτες του  (Μάνας)....” και καταλήγει “...είστε όλοι καλοί όταν είστε ένα με τον εαυτό σας...” (σελ.83 Ο Προφήτης)

            Σε άλλο σημείο τα περιγράφει όλα αυτά με πιο ποιητικό τρόπο: ...”δεν είναι η φλογέρα που γαληνεύει το πνεύμα σας το ίδιο εκείνο ξύλο που κόπηκε με μαχαίρια; Δεν είναι η κούπα που κρατά το κρασί σας η ίδια κούπα που ψήθηκε στο φούρνο του αγγειοπλάστη;...”

            Ο Χαλίλ Γκιμπράν σαν φιλόσοφος ποιητής δεν θα μπορούσε παρά να αντιλαμβάνεται την σχέση μικρόσκοσμου-μακρόκοσμου μέσα από την φιλοσοφική της διάσταση. Είναι πολύ φυσικό ένας τόσο διεισδυτικός παρατηρητής να βλέπει αυτή την σχέση σε όλες τις μικρές ή μεγάλες ομορφιές γύρω του: “...Η εμφάνιση του πρωινού ήλιου που καθρεπτίζεται μέσα σε μια δροσοσταλίδα δεν είναι μικρότερη από τον ίδιο τον ήλιο. Η ανταύγεια της ζωής μέσα στην ψυχή σας δεν είναι τίποτα λιγότερο από την ίδια την ζωή ...” (σελ. 39 κήπος)

            Πιο κάτω παραθέτω ένα ποίημα του αυτούσιο το οποίο δείχνει αυτή την σχέση με ένα πολύ απολαυστικό χιούμορ.

    “...Τρία μυρμήγκια συναντήθηκαν πάνω στην μύτη κάποιου που ξαπλωμένος  κοιμόταν στον ήλιο. Αφού αλληλοχαιρετήθηκαν στάθηκαν να κουβεντιάσουν. Το πρώτο μυρμήγκι είπε “αυτοί οι λόφοι και οι πεδιάδες είναι οι πιο γυμνόκαρπες από ότι έχω δει ποτέ μου. Έψαχνα ολημερίς ένα σποράκι και δεν βρήκα τίποτα.” Κι είπε το δεύτερο “ Κι εγώ τα ίδια. Αυτή ναι θαρρώ, κείνη που λεν οι συμπατριώτες μου μαλακή και κινούμενη γη που σε δαύτη τίποτα δεν φυτρώνει.”

    Τότε το τρίτο μυρμήγκι, σήκωσε το κεφάλι του κι είπε: ”Φίλοι μου στεκόμαστε αυτή την στιγμή πάνω στην μύτη του υπερμύρμηγκα, του πανίσχυρου και άπειρου  Μυρμηγκιού που το σώμα του είναι τόσο μεγάλο που δεν μπορούμε να το δούμε, που η σκιά του είναι τόσο απέραντη που δεν μπορούμε να την σκιαγραφήσουμε, που η φωνή του είναι τόσο βροντερή που να μην μπορούμε να την ακούσουμε και είναι αυτός πανταχού παρόντος”.

    Όταν το τρίτο μυρμήγκι μίλησε έτσι, τα άλλα αλληλοκοιτάχτηκαν και γέλασαν. Και την ίδια  εκείνη στιγμή ο άνθρωπος κουνήθηκε στον ύπνο του σήκωσε το χέρι του και έξυσε την μύτη του, και τα τρία μυρμήγκια γίνηκαν λιώμα.”

            Σαν φιλόσοφος πρεσβεύει κι αυτός την Ανεξιθρησκία  “σ’ αγαπώ αδερφέ μου όποιος κι αν είσαι είτε λατρεύεις το θεό σε εκκλησία, είτε γονατίζεις στο ναό σου, είτε προσεύχεσαι στο τζαμί σου. Εσύ κι εγώ είμαστε όλοι παιδιά μιας πίστης γιατί τα διάφορα μονοπάτια της θρησκείας είναι δάχτυλα του χεριού ενός γεμάτου αγάπη Ανώτερου Όντως έτοιμο να τους δεχτεί όλους...”

     “...Ο Θεός έφτιαξε την αλήθεια  με πολλές πόρτες για να δέχεται κάθε πιστό που τις χτυπάει...”

    “...Ο αληθινά θρήσκος άνθρωπος δεν ασπάζεται μια Θρησκεία κι εκείνος που ασπάζεται μια θρησκεία δεν έχει καμία..” (σελ. 175 θησαυρός σοφίας)

            Αυτά λοιπόν είναι λίγα από τα αποσπάσματα των λόγων ενός ποιητή που ξέρει να αναζητά, να αφουγκράζεται μέσα του, να γαληνεύει με αυτό το ήρεμο πάθος την ταραγμένη ψυχή των ανθρώπων, σαν  ένας αγαπημένος αδερφός που μας μιλά για τις εμπειρίες του ....

(Π.ESOTERICA)